Phân loại loài Đông Trùng Hạ Thảo TQ Cordyceps sinensis

Thông tin chi tiết

Đông Trùng Hạ Thảo loài Cordyceps sinensis được cả Đông Y và Tây Y đánh giá là loài tốt nhất về giá trị dược liệu và bổ dưỡng. Bản thân loài đông trùng hạ thảo thượng hạng này có rất nhiều các dị hình thái.

Đông Trùng Hạ Thảo Tây Tạng loài Cordyceps sinensis khô nguyên con có đầu nấm màu sẫm

Hình ảnh Đông Trùng Hạ Thảo Tây Tạng loài Cordyceps sinensis khô nguyên con

1. Thuộc tính khoa học của Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis

Theo Holliday 2004, Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis thuộc vào:

  • Giới nấm.
  • Ngành Ascomycotes.
  • Bộ Hypocreales.
  • Họ Clavicipataceae.
  • Giống (chi) Cordyceps.
  • Loài Cordyceps sinensis (Berk) Saccardo, 1878.
  • Tên gốc Sphaeria sinensis Berkeley, 1843.

Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis có nhiều dị hình thái. Ở Trung Quốc, các viện nghiên cứu và hãng sản xuất đưa ra nhiều dòng đông trùng hạ thảo Cordyceps sinensis khác nhau với các sản phẩm thương mại khác nhau , chúng có các tên như: Cephalosporium sinensis, Peacilomyces sinensis Cn 80-2, Scytalidium sp, Hirsutella sinensis, Mortierella hepiali, Peacilomyces hepiali, Scytalidium hepiali, Tolypocladium sinensis.

Hiện nay, Đông Trùng Hạ Thảo không bó hẹp ở Cordyceps sinensis mà có nhiều giống loài khác nhau được sử dụng trong y học. Cordyceps ký sinh ở nhiều loại côn trùng như sâu bướm, côn trùng cánh cứng, bọ xít, chuồn chuồn, ve sầu, kiến, nhện và ký sinh ngay cả ở trên Nấm.

2. Các loài Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps

Sự đa dạng các loài thuộc chi nấm Cordyceps

Do Nấm Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps có các giai đoạn phát triển khác nhau, tùy theo yếu tố môi trường mà ra các dạng nấm quả thể, dạng sợi, dạng dị hình thái nên rất khó phân loại. Do đó, cùng một giống loài nhưng lại có nhiều tên khác nhau. Việc phân loại chính xác cần phải dùng đến sinh học phân tử, phân tích gen.

Chi nấm Cordyceps có tới 350 loài khác nhau, chỉ riêng ở Trung Quốc đã tìm thấy 60 loài. Tuy nhiên, cho đến nay người ta mới chỉ nghiên cứu nhiều nhất được về 2 loài là dong trung ha thao Cordyceps sinensis (Berk) Sacc và Cordyceps militaris (L.ex Fr) Link.

Đông trùng hạ thảo Cordyceps sinensis được chú trọng hơn cả

Trong các loài Đông Trùng Hạ Thảo, loài Cordyceps sinensis ở dạng sinh sản hữu tính là loài được chú trọng hơn cả. Đông trùng hạ thảo Cordyceps sinensis đã được sử dụng làm thuốc bổ và chữa bệnh hàng trăm năm nay. Hiện nay, Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis do thị trường đòi hỏi nhiều và kéo theo việc người ta đã khai thác quá mức nên đã cạn kiệt ở ngoài tự nhiên. Do đó, người ta đã tiến hành nuôi trồng nhân tạo bằng sợi mycelium của Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis. Đây là dạng sinh sản vô tính của Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis.

Giá trị dược tính và bổ dưỡng của các sản phẩm Đông trùng hạ thảo Cordyceps khác loài có thể khác nhau hàng trăm lần

Đông Trùng Hạ Thảo Tây Tạng loài Cordyceps sinensis tươi có thân nấm màu nâu xanh

Hình ảnh Đông Trùng Hạ Thảo Tây Tạng loài Cordyceps sinensis tươi

Trên thị trường hiện nay, nhiều loài khác nhau của Cordyceps cũng được mang tên Đông Trùng Hạ Thảo. Hiện có khoảng 10 loài thuộc giống Cordyceps mang tên đông trùng hạ thảo. Ngoài ra, cá biệt còn có sản phẩm không phải Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps sinensis nhưng cũng dán nhãn Cordyceps sinensis.

Các sản phẩm Đông Trùng Hạ Thảo trên thị trường hiện nay có giá trị về bổ dưỡng và dược tính khác nhau lên đến hàng trăm lần, và mỗi loại lại có giá trị chữa trị riêng từng loại bệnh. Bởi vậy, việc xác định, phân loại loài đông trùng hạ thảo là rất cần thiết. Tuy nhiên, như đã nói, việc xác định loài nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps là rất khó khăn bởi hình thái của chúng thay đổi theo môi trường và hình thức sinh sản hữu tính (dạng quả thể ) hoặc hình thức sinh sản vô tính (dạng mycelium- nấm). Ngoài ra, do các loài Đông Trùng Hạ Thảo Cordyceps chịu tác động của môi trường nên chúng có thể biến thành các dạng dị hình thái, khiến các nhà phân loại nhầm lẫn.

(Nguồn: tác phẩm ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO- Tác giả GS. TSKH. ĐÁI DUY BAN và TS. LƯU THAM MƯU – NXB Y HỌC 2009- Biên tập bởi dongtrunglinhchi.com)